Dogodilo se na danasnji dan...

[fan]

28. FEBRUAR

1525 - Španski osvajač Ernan Kortes pogubio je posljednjeg astečkog cara Kuautemoka.

1825 - Rusija i Velika Britanija potpisale su ugovor kojim je određena granica između Aljaske i Kanade, teritorija koje su tada bile u posjedu Rusa, odnosno Britanaca.

1832 - U Beogradu je osnovana Narodna biblioteka Srbije kao sastavni dio Državne štamparije. Biblioteka je potom bila pod Ministarstvom prosvjete, a od 1871. je samostalna ustanova. Odluku o osnivanju donio je knez Miloš Obrenović.

1869 - Umro je francuski pisac i diplomata Alfons de Lamartin, jedan od najvećih liričara romantizma. Slavu mu je donijela već prva knjiga "Pjesničke meditacije" (1820), a potom i njegova najznačajnija zbirka "Pjesničke i religiozne harmonije" sa čuvenom "Himnom noći" koju je preveo Njegoš. U proznom djelu "Put na istok" sa simpatijama je opisao Srbiju i njenu borbu za slobodu.

1916 - Završeno je prebacivanje glavnine srpske vojske od oko 140.000 vojnika iz okupirane Srbije u Prvom svjetskom ratu, na ostrvo Krf. Oporavljena u narednim mjesecima, reorganizovana i naoružana srpska vojska se u ljeto iste godine vratila u borbu na Solunskom frontu. Tokom povlačenja preko Albanije od decembra 1915. više od 200.000 vojnika i civila umrlo je od gladi, iscrpljenosti i zime.

1922 - Velika Britanija je formalno proglasila nezavisnost Egipta, ali je zadržala kontrolu nad Sueckim kanalom i poslovima odbrane zemlje.

1933 - Hitler je, dan nakon paljenja Rajhstaga, ubijedio predsjednika Njemačke Paula fon Hindenburga da potpiše Zakon o odbrani naroda i države kojim su ukinute lične slobode, sloboda govora i štampe i pravo na okupljanje. U nekoliko narednih dana uhapšeno je više od četiri hiljade komunista.

1975 - U najtežoj podzemnoj željezničkoj nesreći u Velikoj Britaniji, 42 putnika su poginula kad je voz u punoj brzini udario u ogradu u stanici "Murgejt" londonskog metroa.

1986 - U centru Stokholma ubijen je švedski premijer i lider Socijaldemokratske stranke Ulof Palme. Jedan od najpopularnijih evropskih političara u to vrijeme, ubijen je na ulici dok se sa suprugom vraćao kući iz bioskopa.

1991 - Završen je Zalivski rat, koji su 42 dana vodile SAD i saveznici protiv Iraka. Iračke snage prisiljene su da napuste Kuvajt koji su okupirale 1. avgusta 1990.

1991 - Srpsko nacionalno vijeće i Izvršno vijeće SAO Krajine donijelo je odluku da se SAO Krajina razdružuje od Republike Hrvatske i ostaje u Jugoslaviji.

1993 - Američki vojni transporteri izbacili su iznad istočne Bosne prve tovare humanitarne pomoći u hrani i lijekovima, čime je počela "Operacija padobran" u ratom zahvaćenoj BiH.

1994 - U zoni "zabranjenog leta" iznad BiH zapadno od Banje Luke dva američka aviona F-16 srušili su četiri srpska aviona tipa "galeb".

1997 - U Iranu je zemljotres razorio više od 20 sela, a poginulo je oko 1.000 ljudi.

1998 - Nakon ubistva četiri srpska policajca kod Glogovca i Srbice, na području Drenice na Kosovu počeli su sukobi srpskih snaga bezbjednosti i kosovskih Albanaca, pripadnika nelegalne Oslobodilačke vojske Kosova.

2002 - U potrazi za Radovanom Karadžićem pripadnici SFOR-a sproveli su opsežnu akciju na području Čelebića, ali nisu uspjeli da uhapse ratnog lidera Srba iz BiH optuženog za ratne zločine pred Međunarodnim sudom u Hagu.

2003 - Na zajedničkoj sjednici oba vijeća Skupštine SR Jugoslavije proglašena je Povelja o ljudskim i manjinskim pravima i građanskim slobodama.

2004 - Afrički lideri su se na samitu dogovorili da oforme Afričke multinacionalne snage, koje bi bile sposobne da intervenišu širom Afrike, u cilju okončanja građanskih ratova i sprečavanju genocida.

[hud]

1956.

Rođen je Zoran Mališević, naš nekadašnji odbrambeni fudbaler, koji je na „Marakanu“ stigao iz tuzlanske Slobode i za godinu dana provedenih u  klubu odigrao 15 zvaničnih susreta i postigao jedan gol. Učestvovao je u osvajanju Kupa Jugoslavije, ukupno desetog, ujedno prvog koji je na „Marakanu“ stigao posle posta od 11 godina.

[fan]

1. MART

1498 - Na putu ka Indiji, portugalski moreplovac Vasko da Gama iskrcao se, kao prvi Evropljanin, na obale današnje afričke države Mozambik.

1562 - Katolici su u Francuskoj masakrirali više od hiljadu hugenota (protestanata) tokom njihove molitve u Vasiju, što je bio početak dugotrajnih borbi i ratova, poznatih pod imenom "hugenotski ratovi", koji su uz prekide 36 godina razdirali Francusku.

1767 - Španski kralj Karlos Treći protjerao je iz zemlje rimokatolički jezuitski red.

1809 - Švedska je, kao prva zemlja u svijetu, uspostavila ombudsmana, lice koje vrši nadzor nad radom organa uprave i javnih službi, a postavlja ga parlament. Prvi ombudsman bio je Lars Avgust Manerhajm.

1815 - Napoleon Bonaparta vratio se u Francusku sa ostrva Elba, gdje je bio prognan nakon abdikacije u aprilu 1814. Ušavši trijumfalno u Pariz preuzeo je vlast u zemlji, čime je počelo razdoblje "sto dana", koje je okončano vojnim porazom kod Vaterloa. Poslije druge abdikacije, 22. juna, predao se Englezima koji su ga internirali na ostrvo Sveta Jelena, gdje je umro 5. maja 1821.

1872 - U planinskom području Jelouston u SAD osnovan je prvi nacionalni park u svijetu.

1878 - Završen je Drugi srpsko-turski rat koji je Srbiji donio teritorijalno proširenje za četiri okruga i međunarodno priznanje na Berlinskom kongresu koji je održan u junu iste godine.

1932 - Kidnapovan je dvadesetomjesečni sin američkog pilota Čarlsa Lindberga, prvog pilota koji je preletio Atlantik. Beba je nađena mrtva u maju, a taj događaj je podstakao donošenje tzv. Lindbergovog zakona kojim je na području SAD za otmicu predviđena smrtna kazna.

1941 - Bugarska je u Drugom svjetskom ratu pristupila Trojnom paktu i dopustila njemačkim trupama da uđu u zemlju.

1943 - Britansko ratno vazduhoplovstvo je u Drugom svjetskom ratu počelo da sistematski bombarduje evropske željezničke sisteme na teritorijama pod kontrolom nacističke Njemačke.

1954 - SAD su na pacifičkom ostrvu Bikini izvele prvu probu hidrogenske bombe.

1958 - Umro je srpski vajar Toma Rosandić, prvi rektor Akademije likovnih umjetnosti u Beogradu, član Srpske akademije nauka i umjetnosti. Izradio je veliki broj javnih spomenika, među kojima veliku grupu "Igrali se konji vrani" ispred Skupštine Jugoslavije u Beogradu i skulpturu "Umorni borac" na Kalemegdanu.

1966 - Poslije tri i po mjeseca leta, na Veneru se spustila sovjetska automatska stanica "Venera III", prvi vasionski brod koji je prispio na neku drugu planetu.

1991 - Na prvim slobodnim izborima u Albaniji, Albanska partija rada (komunisti) je osvojila 176 od 250 poslaničkih mjesta i zadržala vlast, ali je predsjednik partije Ramiz Aljija izgubio u svojoj izbornoj jedinici.

1992 - Na referendumu u Crnoj Gori, na koji je izašlo 66,04 odsto birača, 95,94 odsto glasalo je za ostanak u Jugoslaviji. Referendum su bojkotovali Muslimani, Albanci i neke opozicione partije. Istovremeno Hrvati i Muslimani iz BiH izjasnili su se na referendumu za nezavisnu BiH.

2001 - Tužilaštvo Međunarodnog suda za ratne zločine podiglo je optužnice protiv više lica iz SR Jugoslavije zbog napada na Dubrovnik 1991.

2003 - U Pakistanu je uhapšen Kalid Šeik Mohamed, jedan od osumnjičenih za organizovanje terorističkih napada na SAD 11. septembra 2001. godine.

[fan]

2. MART

1824. - Rođen je češki kompozitor, dirigent i pijanista Bedžih Smetana, čije delo predstavlja uspešnu sintezu folklornog i umetnički doteranog muzičkog izraza. Utemeljitelj je češkog nacionalnog izraza u muzici i osnivač češke opere ['Moja domovina', 'Prodana nevesta', 'Dalibor'].

1855. - Umro je ruski car Nikolaj I. Njegova autokratska i militaristička vladavina od 1825. završena je porazom u Krimskom ratu [1853-56], nakon čega je Rusija izgubila pravo da drži flotu u Crnom moru i podiže tvrdjave na njegovim obalama, deo Besarabije i protektorat nad dunavskim kneževinama.

1917. - Tokom Februarske revolucije u Rusiji, car Nikolaj II abdicirao je i formirana je privremena vlada Georgija Lvova. Car je potom zajedno s porodicom interniran prvo u Carsko Selo, a nakon što mu je Engleska uskratila azil, u Tobolsk. Kada je izbila Oktobarska revolucija carska porodica je premeštena u Jekaterinburg, gde je 1918. pogubljena.

1919. - U Moskvi je održan osnivački kongres Komunističke internacionale [Kominterna] kojem su prisustvovala 52 delegata iz 30 zemalja. Kominterna je odigrala značajnu ulogu u odbrani ŠSR-a, prve socijalističke zemlje, a mnogim partijama i pokretima pružila je ideološku, političku i materijalnu pomoć, da bi se u Staljinovo vreme pretvorila u centralističku organizaciju čije su članice bile obavezne da slede Staljinovu liniju.

1921. - U Francuskoj je umro bivši crnogorski kralj Nikola I. Tokom njegove vladavine od 1860. Crna Gora je vodila oslobodilačke ratove protiv Turske i stekla međunarodno priznanje i znatno proširenje teritorije [Berlinski kongres 1878]. U novembru 1918. Velika narodna skupština u Podgorici zbacila ga je s vlasti i proglasila prisajedinjenje Kraljevini Srbiji. Posmrtni ostaci kralja Nikole i kraljice Milene preneti su u zemlju u oktobru 1989. i sahranjeni na Cetinju.

1931. - Rođen je ruski državnik Mihail Sergejevič Gorbačov, poslednji predsednik ŠSR, koji je posle preuzimanja vlasti 1985. otpočeo proces liberalnih reformi poznatih kao 'glasnost' i 'perestrojka'. Okončao je razdoblje 'hladnog rata' sa Zapadom i doprineo slomu komunizma u zemljama istočne Evrope.

1949. - Američki kapetan Džejms Galager spustio se u bazu Fort Vort u Teksasu, okončavši prvi let oko Zemlje bez spuštanja. On je za 94 časa i jedan minut avionom 'B-50' preleteo 37.742 kilometra.

1956. - Francuska je priznala nezavisnost Maroka.

1962. - U Burmi je izvršen vojni udar pod vodjstvom Ne Vina. Vojni režim okončan je na isti dan 1974, kada je stupio na snagu novi ustav, a Burma proglašena socijalističkom republikom s predsednikom Ne Vinom.

1988. - Predsednik Saveza komunista Srbije Slobodan Milošević, obraćajući se okupljenim Srbima sa Kosova ispred zgrade Skupštine SFR Jugoslavije, najavio je hapšenje albanskih lidera na Kosovu.

1994. - U Vašingtonu su predsednik bošnjačke vlade Haris Silajdžić, predstavnik bosanskih Hrvata Krešimir Zubak i ministar inostranih poslova Hrvatske Mate Granić potpisali preliminarni sporazum o spajanju hrvatskih i muslimanskih teritorija u Bosni u federaciju sedam etničkih kantona.

1998. - Film 'Titanik' postao je prvi film u svetu, koji je ostvario prihod od milijardu dolara.

2000. - Britanske vlasti su dozvolile bivšem čileanskom diktatoru Augustu Pinočeuda napusti London i ode u Čile, odbivši zahtev Španije za njegovu ektradiciju. Narednog dana Pinoče je stigao u Čile.

2003. - Francuski predsednik Žak Širak doputovao je u zvaničnu posetu Alžiru. To je prva poseta na najvišem nivou od kada je Alžir stekao nezavisnost od Francuske 1962. godine, posle osmogodišnjeg brutalnog rata.

2004. - U dva samoubilačka napada u Iraku na šiitske hramove tokom službe poginule su najmanje 143 osobe.

[hud]

1927.

Rođen je Tihomir-Bata Ognjanov, naš nekadašnji prvotimac, jedno od najboljih desnih krila koje je naš fudbal ikad imao i član čuvenog olimpijskog tima koji je osvojio srebrnu medalju u Finskoj 1952. godine. Bio je i učesnik dva Svetska prvenstva, a zanimljivo da je 1950. godine u Brazilu u susretu sa Švajcarskom postigao gol igrajući sa slomljenom nogom. U naš klub je došao iz subotičkog Spartaka i činio je sjajan tandem sa Rajkom Mitićem. U Zvezdi je odigrao 88 zvaničnih susreta, postigao 29 golova i za četiri sezone osvojio četiri trofej a – po dve titule i Kupa. Karijeru je završio tamo gde je i počeo, među subotičkim „golubovima“.

[fan]

3. MART

1703. - Umro je engleski naučnik i pronalazač Robert Huk, koji je usavršio barometar, teleskop i mikroskop i prvi otkrio ćelijsku strukturu biljaka. Postavio je osnovni zakon teorije elastičnosti ['Hukov zakon'].

1847. - Rođen je američki fizičar škotskog porekla Aleksander Grejem Bel, pronalazač električnog telefona 1875. Bavio se istraživanjem mehanike govora i 1872. je u Bostonu osnovao školu učitelja za gluvoneme.

1861. - Manifestom cara Aleksandra II ukinuto je kmetstvo u Rusiji. Više od 47 miliona kmetova oslobodjeno je feudalnog odnosa i dobilo pravo da trguje, da se bavi zanatima i svim poslovima u
privredi.

1875. - U Pariskoj operi prvi put je izvedena Bizeova opera 'Karmen'.

1878. - Potpisan je Sanstefanski mirovni ugovor Rusije i Turske kojim je Rusija pokušala da 'istočno pitanje' reši u svoju korist i stvaranjem Velika Bugarske, koja je obuhvatila i neka područja istočne Srbije, obezbedi prevlast na Balkanu. Zbog žestokog protivljenja evropskih sila, Srbije i Grčke izvršena je revizija Sanstefanskog ugovora na Berlinskom kongresu u junu iste godine.

1886. - Nakon srpskog poraza kod Slivnice, Srbija i Bugarska zaključile su Bukureštanski mir. Tromesečni rat koji je počeo kralj Milan Obrenović zbog pripajanja istočne Rumelije Bugarskoj, znatno je oslabio kraljev položaj u zemlji.

1918. - U Brest-Litovsku je potpisan mirovni ugovor Sovjetske Rusije i Nemačke i njenih saveznika u Prvom svetskom ratu. Zbog unutrašnje nestabilnosti i izostanka podrške sila Antante, sovjetska vlast bila je prisiljena da napravi velike teritorijalne ustupke i pristane da Nemačkoj plati ratnu odštetu.

1974. - U dotad najtežoj nesreći u istoriji civilnog vazduhoplovstva, poginulo je svih 346 ljudi u turskom putničkom avionu DC-10, koji se srušio blizu Pariza.

1991. - Stanovnici Letonije i Estonije su ubedljivom većinom glasali za nezavisnost od Sovjetskog Saveza.

1996. - Konzervativna Narodna partija Hosea Marije Asnara pobedila je na parlamentarnim izborim u Španiji, čime je okončana 13-godišnja vladavina socijalističkog premijera Felipea Gonsalesa.

1996. - Umrla je francuska spisateljica Margaret Diras, autor više romana među kojima su najpoznatiji 'Moderato kantabile', 'Bestidnici', 'Mornar iz Gibraltara'. Napisala je i scenarij za film 'Hirošima, ljubavi moja'.

1996. - U eksploziji bombe podmetnute u autobus u centru Jerusalima poginulo je 19 ljudi, među kojima i bombaš-samoubica.

1996. - Jugoslovenske vlasti uhapsile su Radoslava Kremenovića i Dražena Erdemovića, koje je Haški sud osumnjičio za ratne zločine počinjene u Srebrenici u julu 1995, i predale ih Međunarodnom sudu. Kremenović je, nakon istrage pušten u maju, jer sud nije dokazao njegovu krivicu, a Erdemović, prvi optuženi koji je priznao krivicu, osudjen je na pet godina zatvora.

1997. - Najmanje 125 ljudi je poginulo, a više od 450 ranjeno kada je putnički voz u pakistanskoj provinciji Pendžab u punoj brzini izleteo iz šina.

2000. - Međunarodni sud za ratne zločine u Hagu osudio je ratnog komandanta snaga bosanskih Hrvata generala Tihomira Blaškića na 45 godina zatvora, zbog zločina koje su hrvatske snage počinile nad Muslimanima u srednjoj Bosni 1992-94. Apelaciono veće tog suda 29. jula 2004. smanjilo je kaznu Blaškiću na 9 godina zatvora.

2002. - Građani Švajcarske izjasnili su se na referendumu da njihova država postane članica Ujedinjenih nacija.

2004. - Srbija je dobila manjinsku vladu na čelu sa premijerom Vojislavom Koštunicom, koji je lider Demokratske stranke Srbije [DSS]. Vlada je izabrana uz podršku Socijalističke partije Srbije [SPS], a čine je DSS, G17 Plus i koalicija Srpski pokret obnove [SPO] i Nova Srbija [NS].

2004. - U Francuskoj je zakonom zabranjeno nošenje muslimanskih feredža u državnim školama.

2005. - Avanturista Stiv Foset prva je osoba na svetu koja je letela oko sveta bez prekida. Njegova letilica je sletela u Kanzas [SAD] nakon skoro tri dana provedenih u vazduhu.

[fan]

4. MART

1152. - Fridrih I Barbarosa izabran je za
za nemačkog kralja nasledivši strica Konrada III. Kasnije je bio jedan od vodja u Trećem krstaškom ratu.

1193. - Umro je Jusuf Saladin, sultan Egipta i Sirije, osnivač dinastije Ejubida, znameniti vojskovo]a, koji je 1187. porazio krstaše kod Hatina i osvojio Jerusalim. Osvajanjem Jerusalima, koji je do tada bio 88 godina pod franačkom vlašću, izazvao je Treći krstaški rat.

1678. - U Veneciji je rođen italijanski barokni kompozitor Antonio Vivaldi. Veoma popularan i cenjen u svoje vreme, posle smrti je zaboravljen, a prava vrednost njegovog obimnog dela otkrivena je tek 1930, kada je pronađeno više od polovine njegovih danas poznatih dela. Napisao je više od 300 koncerata za solističke instrumente i orkestar, među kojima i čuveni 'Četiri godišnja doba', oko 60 simfonija, opere i druge kompozicije.

1801. - Novoizabrani predsednik SAD Tomas Džeferson postao je prvi američki predsednik inaugurisan u novom glavnom gradu Vašingtonu.

1857. - Mirom u Parizu završen je britansko-persijski rat, a šah Persije je priznao nezavisnost Avganistana.

1877. - U Boljšoj teatru u Moskvi prvi put je izveden balet 'Labudovo jezero' Petra Iliča Čajkovskog.

1933. - Frenklin Ruzevelt je položio zakletvu kao 32. predsednik SAD i objavio novi ekonomski program ['New Deal'] za savladavanje posledica velike ekonomske krize koja je počela 1929.

1941. - Britanska mornarica je u Drugom svetskom ratu napala nemačke snage na okupiranim norveškim ostrvima Lofoten i potopila 11 nemačkih brodova.

1945. - Sovjetska Crvena armija je u Drugom svetskom ratu izbila na Baltičko more.

1964. - Savet bezbednosti UN usvojio je rezoluciju o raspoređivanju mirovnih snaga na Kipru.

1965. - Sirija je nacionalizovala devet naftnih kompanija, među kojima i dve kompanije američkih naftnih koncerna.

1970. - U havariji francuske podmornice 'Euridika' u Sredozemnom moru u blizini Tulona život je izgubilo svih 57 članova posade.

1974. - Konzervativci su u Velikoj Britaniji izgubili izbore i
premijer Eduard Hit podneo je ostavku. Novu vladu formirao je lider laburista Herold Vilson.

1977. - U snažnom zemljotresu u Rumuniji, u kojem je najviše stradao glavni grad Bukurešt, poginulo je više od 1.500 ljudi, a 35.000 ostalo je bez domova.

1996. - Ispred najvećeg tržnog centra u Tel Avivu bombaš samoubica je eksplozijom ubio najmanje 14 ljudi i ranio više od 130. To je bio četvrti napad u Izraelu u poslednjih devet dana.

1998. - Nakon sukoba srpskih snaga bezbednosti i naoružanih Albanaca na području Drenice u kojima je poginulo više desetina ljudi, kosovski Albanci počeli su masovne demonstracije širom Kosova. Ilegalna organizacija Oslobodilačka vojska Kosova pozvala je sunarodnike da joj se pridruže i najavila osvetu, a savet NATO u Briselu ocenio je da Kosovo nije samo unutrašnje pitanje SR Jugoslavije, već i međunarodne zajednice.

2000. - SAD su ponudile pet miliona dolara za informacije koje mogu pomoći u hapšenju predsednika SR Jugoslavije Slobodana Miloševića, bivšeg predsednika Republike Srpske Radovana Karadžića i ratnog komandanta bosanskih Srba Ratka Mladića, koji su optuženi pred Međunarodnim sudom za ratne zločine. Ponuda je objavljena na oko 10.000 poternica postavljenih na javnim mestima u Bosni i Hercegovini.

2002. - Lider Demokratskog saveza Kosova Ibrahim Rugova postao je prvi predsednik Kosova pod međunarodnom upravom. Za prvog premijera izabran je funkcioner Demokratske partije Kosova Bajram Redžepi.

2002. - U dvodnevnim verskim sukobima Indusa i muslimana u zapadnoj indijskoj državi Gudžarat ubijeno je preko 500 osoba.

2003. - U 93-oj godini umro je Ser Hardi Ejmis dizajner i veteran britanske mode, čije su modele nosili bogati i slavni, uključujući i britansku kraljicu Elizabetu II.

2004. - U požaru u srpskom manastiru Hilandar na Svetoj Gori izgorelo je dve trećine tog manastirskog kompleksa.

[hud]

1987.

Na 42. rođendan naš tim je ostvario jednu od najdražih pobeda na evropskoj sceni, i to nad slavnim madridaskim Realom u prvom susretu četvrtfinala Kupa šampiona. Retko ko je tako nadigrao „kraljevski“ klub kao crveno-beli u prvih 45 minuta, kad su golovima Boška Đurovskog, Žarka Đurovića i Bore Cvetkovića poveli sa 3:0. Real je u nastavku golom Huga Sančeza smanjio, Milan Janković je povisio na 4:1, da bi u poslednjim sekundama utakmice meksički internacionalac postigao svoj drugi gol, i to iz penala, pa je susret završen 4:2.



2002.

Preminuo je Velibor Vasović, proslavljeni jugoslovenski reprezentativac i internacionalac koji je sa Ajaksom osvojio Kup šampiona i bio prvi stranac-kapiten u istoriji ovog slavnog kluba. Bio je i prvotimac Crvene zvezde, koji je odigrao 14 zvaničnih utakmica i učestvovao u osvajanju „duple krune“ 1964, ali se još više proslavio kao trener našeg kluba, kad je u periodu od 1986. do 1988. osvojio jednu titulu, ali i počeo da stvara generaciju koja će kasnije zasesti na evropski i svetski presto.

[klokan]

2002.

Preminuo je Velibor Vasović, proslavljeni jugoslovenski reprezentativac i internacionalac koji je sa Ajaksom osvojio Kup šampiona i bio prvi stranac-kapiten u istoriji ovog slavnog kluba. Bio je i prvotimac Crvene zvezde, koji je odigrao 14 zvaničnih utakmica i učestvovao u osvajanju „duple krune“ 1964, ali se još više proslavio kao trener našeg kluba, kad je u periodu od 1986. do 1988. osvojio jednu titulu, ali i počeo da stvara generaciju koja će kasnije zasesti na evropski i svetski presto.
[/quote]

Pa bolan kakav prvotimac zvezde on je odigrao samo 13 utakmica za zvezdu.A zaboravio si da kazes da je za Partizan odigrao preko 300 utakmica i osvojio 5 titula prvaka drzave i igrao finale Kupa Sampiona Partizan-Real, cak je bio strelac jedinog Partizanovog gola na toj utakmici....

[fan]

05. MART

1496. - Engleski kralj Henri VII primio je u službu italijanske pomorce Đovanija i Sebastijana Kabota da bi za englesku krunu otkrili nove zemlje. Oni su 1497-98. stigli do Severne Amerike.

1696. - Rođen je italijanski slikar Đovani Batista Tijepolo, [jedan od poslednjih velikana venecijanskog slikarstva. Njegovi glavni radovi, freske velikih dimenzija, rađene u maniru kasnog rokokoa, nalaze se u nadbiskupskoj palati u Udinama, u palati Labija u Veneciji, u biskupskoj rezidenciji u Vircburgu i u kraljevskoj palati u Madridu.

1827. - Umro je italijanski fizičar Aleksandro Volta, koji je pronašao elektrofor [1775], galvanski element, bateriju galvanskih elemenata [Voltin stub]. Po njemu su mnogi pojmovi
u fizici dobili ime - Volt [oznaka V], Voltamper [oznaka VA], Voltin luk.

1832. - U Beogradu je počela da radi prva štamparija u Srbiji, u kojoj je kao prva knjiga štampan 'Sabor istine i nauke' Jovana Stejića. Štamparija je kupljena u Rusiji i dopremljena u Beograd u maju 1831.

1856. - Londonsko pozorište 'Kovent Garden' uništeno je u požaru.

1916. - Španski prekookeanski putnički brod 'Princ od Asturije' potonuo je za nekoliko minuta pošto je udario u stenu kod obale Brazila. Od 588 putnika i članova posade, 455 je izgubilo
život.

1933. - Nacional-socijalistička radnička partija Adolfa Hitlera osvojila je većinu u nemačkom Rajhstagu [parlament].

1945. - Američke trupe su u Drugom svetskom ratu ušle u Keln.

1953. - Umro je sovjetski diktator Josif Visarionovič Džugašvili - 'Staljin'. Kao generalni sekretar Komunističke partije od 1922. do smrti bio je neprikosnoveni vladar ŠSR-a i lider komunističkog sveta. U partijskim 'čistkama' od 1934. eliminisao je političke protivnike, a svojom politikom doprineo je zaoštravanju medjunarodnih odnosa u vreme Hladnog rata i narušio ugled ŠSR stečen značajnom ulogom u slamanju fašizma u Drugom svetskom ratu. Rezolucijom Informbiroa pokušao je 1948. da Jugoslaviju podredi sovjetskoj kontroli.

1953. - Umro je ruski kompozitor i pijanista Sergej Sergejevič Prokofjev, jedan od najoriginalnijih muzičkih stvaralaca 20. veka, koji je u svom delu uspešno asimilirao rusko muzičko nasledje i sopstveni moderni muzički izraz. U njegovom opusu od 138 dela izdvaja se Peta simfonija i balet 'Romeo i Julija'. Komponovao je i muziku za filmove Sergeja Ejzenštajna 'Aleksandar Nevski' i 'Ivan Grozni'.

1964. - Umro je prvi filmski snimatelj na Balkanu Milton Manaki koji je 1905. počeo filmskom kamerom da beleži dogadjaje. Poseban dokumentarni značaj ima reportaža o boravku poslednjeg turskog sultana Abdula Hamida II 1911. u Bitolju, snimci rumunskog i grčkog kralja, bugarskog cara, dogadjaji iz vremena mladoturske revolucije, balkanskih ratova, Prvog i Drugog svetskog rata.

1966. - Svih 124 putnika i članova posade poginulo je kada je britanski putnički avion udario u japansku planinu Fudži.

1970. - Stupio je na snagu ugovor o neširenju nuklearnog oružja koji je potpisalo 45 zemalja.

1984. - Umro je italijanski pevač Tito Gobi, operski bariton svetskog ugleda. Proslavio se ulogom u 'Toski' Đakoma Pučinija, u kojoj mu je partner bila Marija Kalas.

1993. - Minut posle poletanja sa skopskog aerodroma srušio se makedonski putnički avion 'Foker 100'. Poginulo je 77 od 97 putnika i članova posade.

1999. - Odlukom Međunarodnog arbitražnog tribunala, grad Brčko dobio je status distrikta pod suverenitetom Bosne i Hercegovine što je izazvalo oštre proteste u srpskom entitetu BiH, Republici Srpskoj.

2001. - Predsednici SR Jugoslavije i Republike Srpske Vojislav Koštunica i Mirko Šarović potpisali su u Banjaluci Sporazum o uspostavljanju specijalnih i paralelnih veza SRJ i RS.

[fan]

06. MART

1836 - Meksikanci, pod komandom generala Antonija Lopeza de Santa Ane, zauzeli američku tvrđavu Alamo u Teksasu. Tokom opsade koja je trajala 13 dana poginulo je svih 156 Teksašana, među kojima i legendarni Dejvi Kroket.

1882 - Knez Milan Obrenović proglasio Srbiju kraljevinom, a sebe kraljem.

1941 - Krunski savet Kraljevine Jugoslavije, u Drugom svetskom ratu doneo odluku da Jugoslavija pristupi Trojnom paktu, pod uslovom da joj Nemačka i Italija garantuju nepovredivost teritorije.

1944 - Poletevši iz vazduhoplovnih baza u Velikoj Britaniji, 658 američkih bombardera započeli su u Drugom svetskom ratu danonoćno bombardovanje Berlina.

1946 - Francuska priznala Vijetnam kao nezavisnu državu u okviru Indokineske federacije.

1957 - Bivše britanske kolonije Zlatna Obala i Togoland ujedinjene su u državu pod nazivom Gana, koja je stekla nezavisnost u okviru Komonvelta, čime je počeo talas dekolonizacije u Africi.

1980 - Francuska književnica belgijskog porekla Margerit Jursenar postala prva žena član Francuske akademije.

1992 - "Mikelanđelo", jedan od najopasnijih kompjuterskih virusa, napao je hiljade kompjutera širom sveta.

1999 - Na severu Kambodže, uz granicu s Tajlandom, uhapšen Ta Mok, poslednji od vođa maoističkog gerilskog pokreta Crveni Kmeri, tokom čijeg je režima u drugoj polovini sedamdesetih ubijeno ili umrlo od gladi i bolesti oko milion i po ljudi.

2001 - Tokom hodočašća u Meku, u jurnjavi vernika su poginula 34 muslimanska hodočasnika.

[fan]

07. MART

1875. - Rođen je Moris Ravel, francuski kompozitor, jedan od najistaknutijih predstavnika francuskog impresionizma. Bio je stvaralac veoma originalnog izraza. Glavna dela: opera "Španjolski sat", balet "Dafnis i Kloe", orkestarska kompozicija "Bolero", klavirski ciklus "Kuprenov grob" i veliki broj solo pesama na stihove francuskih simbolista. Umro je 1937. godine.

1876. - Aleksandar Bel patentirao je telefon.

1906. - Finski parlament usvojio je odluku o ženskom pravu glasa, koji se nije odnosio na siromašne žene.

1917. - Izašla je prva džez ploča - "Dixie Jazz Band One Step"; snimio ju je Nick LaRocca Original Dixieland Jazz Band.

1926. - Obavljen je prvi prekookeanski (transatlantski) telefonski razgovor, London-Njujork.

1933. - Nastala je igra Monopol.

1935. - Sarska oblast pripojena je Nemačkoj. Ova oblast prethodno je Versajskim ugovorom o miru data na upravu Francuskoj za period od 15 godina kao naknada za ratnu štetu od nemačkog pustošenja i razaranja (1914-1918).

1955. - Petar Pan prvi put se pojavio na TV-u.

1987. - Bokser Majk Tajson osvojio je titulu u teškoj kategoriji pobedivši Bounkrašera Smita u meču koji je trajao 12 rundi.

1989. - Iran je prekinuo diplomatske odnose sa Velikom Britanijom zbog knjige Salmana Ruždija "Satanski stihovi".

[fan]

08. MART

Danas je međunarodni Dan žena. Druga međunarodna konferencija žena socijalista je 8. marta 1910. u Kopenhagenu, na inicijativu nemačke revolucionarke Klare Cetkin, ustanovila praznik u znak sećanja na demonstracije američkih žena u Čikagu 8. marta 1909. Prva proslava Dana žena u Srbiji održana je 1914.

1801. - U pristaništu Abukir u Egiptu udružene englesko-otomanske snage porazile su francusku vojsku.

1846. - Otvorena je prva čitaonica u Srbiji, nazvana Srpsko čitalište, kasnije Čitalište beogradsko. Slične čitaonice ubrzo su osnovane i u drugim gradovima Srbije.

1855. - Prvi voz prešao je preko prvog američkog železničkog mosta, na Nijagarinim vodopadima.

1865. - Rodio se Frederik Vilijam Gaudi, američki tipograf i izdavač, autor preko stotinu nacrta za tipografska pisma.

1914. - Izašao je prvi broj ruskog magazina Rabotnica.

1917. - U Petrogradu je počela februarska (zbog starog kalendara) revolucija. Po karakteru buržoasko-demojkratska, ova revolucija bila je značajna etapa u pripremi socijalističke revolucije. Sprovedena je relativno lako i za nekoliko dana, a okončana je abdikacijom cara Nikolaja II.

1957. - Sledeći izraelsko povlačenje sa okupirane egipatske teritorije, Suecki kanal ponovo je otvoren za međunarodni saobraćaj.

1971. - Osnovan je hor "Kolegijum muzikum", akademski kamerni hor studentkinja Fakulteta muzičke umetnosti u Beogradu.

1973. - Otvoren je najviši tunel na svetu a najduži u Americi - Ajzenhauer tunel.

1974. - U Parizu je otvoren aerodrom "Šarl de Gol".

1976. - Najveći ikad viđeni kameni meteorit, težak 1.774 kg, pao je u Džilin, Kina.

1983. - IBM izbacuje na tržište PC DOS verziju 2.0.

1986. - Martina Navratilova postaje prva teniserka koja je zaradila deset miliona dolara.

1992. - U Beograd je doputovao komandni sastav 14.000 "plavih šlemova", koji su potom, prema planu bivšeg državnog sekretara SAD i izaslanika generalnog sekretara UN Sajrusa Vensa, raspoređeni u Hrvatskoj i Krajini.

[fan]

09. MART

074 - Papa Grgur VII naredio je da svi oženjeni rimokatolički sveštenici budu izbačeni iz Crkve.

1454 - Rođen je italijanski moreplovac Amerigo Vespuči, prema čijoj je latinskoj verziji imena (Americus) njemački kartograf Martin Valdzemiler 1507. Novi svijet pogrešno nazvao Amerika.

1661 - Umro je francuski kardinal italijanskog porijekla Žil Mazaren, poslije smrti kardinala Armana Žana Rišeljea 1642. premijer u vladama kraljeva Luja XIII i Luja XIV.

1749 - Rođen je francuski političar i pisac Onore Gabrijel Viktor Riketi de Mirabo, najbolji govornik Francuske revolucije. Ubijen je 1791. pod optužbom da je paktirao s dvorom. Djela: "Esej o despotizmu", "O pruskoj monarhiji pod Fridrihom Velikim".

1807- Predvođeni Karađorđem, srpski ustanici su potpuno oslobodili Beograd od Turaka, iako je grad, kao politički centar pašaluka, bio opkoljen jakim janičarskim snagama.

1814 - Rođen je ukrajinski pisac i slikar Taras Grigorjevič Ševčenko, najveći ukrajinski pjesnik 19. vijeka. Djela: zbirka pesama i poema "Kobzar", poema "Hajdamaki", romani (na ruskom) "Najamnica", "Kneginja", "Muzikant", "Blizanci".

1817 - Srpski vojvoda i popečitelj (ministar) finansija u Prvom srpskom ustanku knez Sima Marković pogubljen je u beogradskoj tvrđavi prema naređenju Marašli Ali-paše.

1831 - Kralj Luj Filip osnovao je francusku Legiju stranaca, sa sjedištem u Alžiru.

1851- Umro je danski fizičar Hans Kristijan Ersted, osnivač nauke o elektromagnetizmu. Otkrio je magnetski učinak električne struje. Njemu u čast jedinica za jačinu magnetskog polja u elektormagnetskom CGS sistemu je nazvana Ersted.

1885 - Rođena je ruska balerina Tamara Platonovna Karsavina. Upamćena je kao nezamjenjiva partnerka Nižinskog u baletu "San o ruži" i po sjajnim rolama u baletima "Šeherezada", "Žar ptica", "Petruška", "Fantastični dućan".

1888 - Umro je njemački car Vilhelm I Fridrih Ludvig, koji je pomagao kancelaru Otu fon Bizmarku da "krvlju i gvožđem" ujedini Njemačku.

1890 - Rođen je sovjetski državnik Vjačeslav Mihajlovič Skrjabin, poznat kao Vjačeslav Mihajlovič Molotov, šef sovjetske diplomatije od 1939. do 1949. i od 1953. do 1956. godine

1893 - Umro je francuski teoretičar umjetnosti, istoričar i filozof Ipolit Ten, koji je nastojao da unese pozitivističke metode u izučavanje literature, umjetnosti i društva. Djela: "Istorija engleske književnosti", "Filozofija umjetnosti", "O inteligenciji", "Postanak savremene Francuske".

1916 - Njemačka je u Prvom svjetskom ratu objavila rat Portugaliji, koja je prethodno u svojim lukama zaplijenila njemačke brodove.

1918 - Umro je njemački pisac Frank Vedekind, koji je ekscentričnim dramama, punim ironije i cinizma, provocirao licemerni građanski moral. Djela: drame "Proljećno buđenje", "Zemaljski duh", "Markiz fon Kajt", "Pandorina kutija".

1919 - Britanci su deportovali na Maltu vođu egipatskog pokreta za nezavisnost Saada Zaglula.

1924 - Italija je anektirala Rijeku.

1934 - Rođen je ruski kosmonaut Jurij Aleksejevič Gagarin, prvi čovek koji je obletio Zemlju. U aprilu 1961. vasionskim brodom "vastok I" načinio je krug oko planete za 108 minuta, krećući se maksimalnom brzinom od 28.000 kilometara na čas, na najvećoj udaljenosti od Zemlje 327 kilometara.

1942- Japanske invazione snage su u Drugom svjetskom ratu okončale zauzimanje centralnog indonežanskog ostrva Java. Indonezija je tada bila holandska kolonija.

1943 - Rođen je američki velemajstor Robert Bobi Džejms Fišer, 11. prvak svijeta u šahu, prvi Amerikanac koji je osvojio tu titulu. Velemajstor je postao u 15. godini, a svjetski šampion 4. septembra 1972. godine.

1945 - Američke snage su u Drugom svjetskom ratu zauzele Bon.

1956 - Englezi su deportovali kiparskog arhiepiskopa Makariosa III na Sejšelska ostrva u Indijskom okeanu.

1976 - U Kavalezeu kod grada Trento na sjeveru Italije srušila se uspinjača, usmrtivši 42 smučara u najgoroj takvoj nesreći u svijetu, koju je jedino preživjela jedna djevojka.

1987 - Teheran je optužio Bagdad da upotrebljava hemijsko oružje u iransko-iračkom ratu.

1989 - Vlasti u Varšavi zvanično su optužile sovjetske službe bezbjednosti za likvidaciju više od 4.200 poljskih oficira u Katinskoj šumi u proljeće 1940.

1991 - U Beogradu su se masovne opozicione demonstracije protiv režima Slobodana Miloševića, poslije brutalne policijske intervencije, pretvorile u krvave nerede u kojima su poginuli učenik Branivoje Milinović i policajac Nedeljko Kosović.

1992 - Umro je bivši premijer Izraela Menahem Begin, prvi izraelski državnik koji je potpisao ugovor s nekom arapskom zemljom. Djela: "Pobuna", "Lična sjećanja komandanta Irgun Cevai Leumija", "Bijele noći", "U podzemlju".

1994 - Teroristi Irske republikanske armije izveli su prvi u seriji minobacačkih napada na londonski aerodrom "Hitrou".

1999 - Iranski predsjednik Muhamed Hatami doputovao je u Italiju, što je bila prva posjeta Zapadu šefa iranske države od islamske revolucije 1979. u toj azijskoj zemlji.

2000 - NATO je odbacio izvještaje da je špijun unutar tog vojnog saveza snabdijevao Srbe tajnim detaljima tokom agresije NATO-a na Jugoslaviju u proljeće 1999.

2003 - Evropska unija otvorila je diplomatsko predstavništvo u kubanskoj prijestonici Havani.

[fan]

10. MART

1528 - U Beču je kao jeretik spaljen na lomači Baltazar Hubmajer - jedan od glavnih vođa austrijskih baptista.

1628 - Rođen je italijanski ljekar i botaničar Marčelo Malpigi koji se smatra tvorcem mikroskopske anatomije. Pronašao je jako konveksno sočivo - jednostavni mikroskop koji uveličava do 180 puta.

1772 - Rođen je njemački pisac Fridrih fon Šlegel, jedan od začetnika njemačkog romantizma i jedan od prvih evropskih modernista. Pisao je eseje, pjesme i pripovijetke propagirajući ideje romantičarskog pokreta. U "Istoriji stare i nove književnosti" dao je jedan od prvih pregleda cjelokupne svjetske književnosti.

1856 - Umro je Jovan Sterija Popović, prvi srpski komediograf, "otac" srpske drame i, kao ministar prosvjete jedan od glavnih organizatora prosvjetnog i kulturnog života u obnovljenoj Srbiji. Učestvovao je u osnivanju prvog beogradskog teatra (Pozorište na Đumruku) koji je 1841. otvoren izvođenjem njegove tragedije "Smrt Stefana Dečanskog". Njegove drame su više od 100 godina na pozorišnim repertoarima ("Laža i paralaža", "Pokondirena tikva", "Kir-Janja", "Rodoljupci").

1872 - Umro je italijanski revolucionar Đuzepe Macini, slavni ideolog nacionalnog pokreta Italijana u 19. vijeku i jedan od tvoraca moderne italijanske države.

1915 - U Čikagu je održan Prvi jugoslovenski narodni sabor, sa predstavnicima 486 raznih iseljeničkih organizacija iz SAD i Kanade. Bila je to prva velika javna manifestacija u svijetu u korist ideje o oslobađanju i ujedinjenju južnoslovenskih naroda u jednu državu.

1922 - Britanske vlasti su uhapsile Mahatmu Gandija, optužile ga za pobunu i osudile na šest godina zatvora.

1945 - Tokio je u Drugom svjetskom ratu razoren napadom 300 američkih bombardera B-29. Poginulo je oko 100.000 stanovnika japanske prijestonice, a bez domova je ostalo oko milion.

1948 - Šef čehoslovačke diplomatije Jan Garig Masarik sin prvog predsjednika Čehoslovačke Tomasa Masarika, izvršio je samoubistvo iskočivši kroz prozor zgrade ministarstva u Pragu.

1952 - Bivši predsjednik Kube Fulhensio Batista oborio je kubansku vladu i potom kao diktator vladao zemljom do 1959. kada ga je srušio s vlasti Fidel Kastro.

1959 - U Lasi, glavnom gradu Tibeta, izbila je pobuna protiv kineske vlasti. Nakon višednevnih uličnih borbi Kinezi su ugušili pobunu, a Dalaj Lama je izbegao u Indiju.

1968 - U feribotu koji se prevrnuo u luci grada Velington na Novom Zelandu poginulo je najmanje 200 ljudi.

1969 - Džejms Erl Rej optužen za ubistvo američkog crnačkog lidera Martina Lutera Kinga u aprilu 1968. osuđen je na 99 godina zatvora.

1974 - Japanski poručnik Hiro Onade predao se, poslije 29 godina skrivanja u džungli, filipinskim vlastima, objasnivši da "nije dobio naređenje o povlačenju i prestanku rata između SAD i Japana".

1975 - Snage sjevernog Vijetnama su, u prvoj velikoj pobjedi u Vijetnamskom ratu, zauzele grad Buon Ma Tuot. Ta pobjeda označila je početak velike ofanzive koja je sedam nedjelja kasnije dovela do osvajanja Sajgona.

1990 - Sud u Iraku osudio je na smrt britanskog novinara Farzada Bazofta zbog špijunaže. Uprkos talasu protesta u inostranstvu i apela iračkim vlastima da mu poštede život, pogubljen je 15. marta.

1993 - Suharto je šesti put izabran za predsjednika Indonezije.

1995 - U eksploziji ispred džamije u pakistanskom gradu Karačiju i pucnjavi jednog teroriste na ljude koji su potrčali da pomognu povrijeđenima, poginulo je 12 ljudi, uključujući petoro djece, a 26 je ranjeno.

1997 - Vatikan je uspostavio diplomatske odnose s Libijom.

2000 - Asocijacija nezavisnih elektronskih medija (ANEM) uputila je protest srpskim vlastima zbog zatvaranja nezavisnih radio i televizijskih stanica u Srbiji, ocjenjujući da ova akcija vlasti "poprima alarmantne razmjere".

2000 - U Rijeci je umro popularni hrvatski pjevač Ivo Robić, legenda hrvatske i jugoslovenske muzičke scene.

2001 - SAD su uslovile ekonomsku pomoć SR Jugoslaviji saradnjom sa Međunarodnim sudom za ratne zločine u Hagu, zahtijevajući izručenje optuženih za ratne zločine, prije svega bivšeg predsjednika Slobodana Miloševića i ratnog komandanta bosanskih Srba Ratka Mladića do 31. marta. Nakon hapšenja Slobodana Miloševića 1. aprila, SAD su odobrile pomoć Jugoslaviji od 50 miliona dolara.

2002 - U odmazdi za pogibiju 11 Izraelaca u samoubilačkom bombaškom napadu arapskih ekstremista u Jerusalimu, izraelski helikopteri razorili su sjedište palestinskog vođe Jasera Arafata u Gazi.

2004 - Libija je potpisala protokol kojim je dozvolila Međunarodnoj agenciji za atomsku energiju pri UN, da vrši inspekcije u njenim atomskim skladištima.

2005 - Umro je irski komičar Dejv Alen poznat po skečevima koje je izvodio sjedeći u barskoj stolici, sa cigaretom u jednoj i čašom viskija u drugoj ruci.